Kiedy ciało wysyła sygnały – co kryje się za objawami somatycznymi?

Czym są objawy somatyczne – wprowadzenie

Objawy somatyczne to specyficzny rodzaj dolegliwości fizycznych, które pojawiają się w organizmie, mimo że wykonane badania medyczne nie wykazują żadnych nieprawidłowości. To szczególna sytuacja, w której ciało wysyła sygnały ostrzegawcze, jednak ich podłoże nie jest związane z chorobą fizyczną [1].

Najczęściej występujące objawy somatyczne

Spektrum objawów somatycznych jest niezwykle szerokie. Do najczęściej zgłaszanych dolegliwości należą przede wszystkim: bóle brzucha, problemy żołądkowo-jelitowe, uporczywe bóle głowy, dolegliwości ze strony układu kostno-stawowego oraz kręgosłupa [1]. Badania epidemiologiczne wskazują na znaczącą skalę występowania tych objawów – aż 36,7% respondentów zgłasza bóle stawów, 31,5% uskarża się na bóle pleców, a niemal 25% cierpi z powodu bólów głowy [3].

Mechanizm powstawania zaburzeń somatycznych

Zaburzenia somatyzacyjne stanowią formę zaburzeń somatoformicznych, gdzie problemy emocjonalne manifestują się poprzez dolegliwości fizyczne [2]. W procesie tym dochodzi do swoistego „przełożenia” trudności psychicznych na język ciała. Osoby dotknięte tym problemem często doświadczają również klasycznych objawów somatyzacyjnych, takich jak kołatanie serca, duszności czy drżenie rąk [4].

Związek z zaburzeniami psychicznymi

Istotnym aspektem objawów somatycznych jest ich ścisły związek z zaburzeniami psychicznymi. Badania wykazują, że znacząca część pacjentów z objawami somatycznymi zmaga się jednocześnie z lękiem lub depresją [3]. Ta współzależność jest szczególnie widoczna w przypadkach, gdy pacjenci wielokrotnie poszukują pomocy medycznej, mimo braku nieprawidłowości w wynikach badań [2].

Skala występowania objawów somatycznych

Statystyki pokazują, że problem jest znaczący – prawie jedna trzecia zgłaszanych dolegliwości fizycznych nie znajduje wyjaśnienia w badaniach medycznych lub ma podłoże psychiatryczne [3]. Do najczęściej zgłaszanych objawów należą również: permanentne zmęczenie, nudności, wymioty, zmiany skórne, problemy menstruacyjne oraz zaburzenia seksualne [5].

Diagnostyka i rozpoznanie

W procesie diagnostyki zaburzeń somatycznych kluczowe jest wykluczenie organicznych przyczyn dolegliwości. Pacjenci często przechodzą szereg badań medycznych, które nie wykazują nieprawidłowości [2]. Ważne jest zrozumienie, że objawy te, mimo braku fizycznego podłoża, są jak najbardziej rzeczywiste i mogą znacząco wpływać na jakość życia [4].

Źródła:
[1] https://www.psychologychange.com/czym-sa-objawy-somatyczne/
[2] https://pl.wikipedia.org/wiki/Zaburzenie_somatyzacyjne
[3] https://journals.viamedica.pl/psychiatria/article/view/42206/30243
[4] https://pl.wikipedia.org/wiki/Somatyzacja
[5] https://portal.abczdrowie.pl/somatyzacja-objawy-somatyczne