Jaki VAT obowiązuje przy sprzedaży towarów na Białoruś?
Eksport towarów na Białoruś wywołuje wiele pytań wśród przedsiębiorców dotyczących obowiązujących stawek VAT oraz formalności celnych. Kluczowym aspektem jest zrozumienie, kiedy można zastosować stawkę VAT 0%, jakie dokumenty są potrzebne, i jakie procedury należy dopełnić, aby zgodnie z przepisami legalnie prowadzić handel międzynarodowy. W poniższym artykule przedstawiamy kompleksowy obraz tematu, bazując na obowiązujących od 2025 roku regulacjach i wytycznych instytucji finansowych.
Podstawowe zasady opodatkowania sprzedaży na Białoruś
Sprzedaż towarów na Białoruś jest określona jako eksport. Według przepisów unijnych oraz krajowych, w przypadku eksportu towarów w obrębie Unii Europejskiej, stosuje się stawkę VAT 0%. Jednak w przypadku transakcji skierowanych poza obręb UE, na przykład do Białorusi, obowiązuje specyficzny mechanizm rozliczeń i dokumentacji.
Ważne jest, aby przedsiębiorcy rozróżniali eksport od wewnątrzunijnej sprzedaży, ponieważ od tego zależy, czy można zastosować stawkę VAT 0%. Eksport na Białoruś spełnia warunki, jeśli towary opuściły unijną przestrzeń celno-skarbową i istnieją potwierdzone dokumenty świadczące o wywozie.
Podstawową zasadą jest, że przy sprzedaży międzynarodowej, w tym na Białoruś, podatek VAT może być odliczony lub zero-w. Aby jednak móc korzystać z tego rozwiązania, konieczne jest spełnienie określonych wymogów formalnych i procedur celnych.
Procedura celna i dokumentacja potrzebna przy eksporcie na Białoruś
Eksport towarów z Polski do Białorusi wymaga dopełnienia formalności celnej. Podstawowym dokumentem jest zgłoszenie celne w systemie AES (Automatyczny System Eksportu). To narzędzie umożliwia przedsiębiorcom zgłaszanie wywozów i monitorowanie ich przebiegu.
Po zgłoszeniu eksportu w systemie AES, konieczne jest uzyskanie odpowiednich dokumentów potwierdzających wywóz. Jednym z nich jest komunikat IE-515, który potwierdza rejestrację zgłoszenia wywozu. Kolejnym jest komunikat IE-599, będący kluczowym dokumentem potwierdzającym przemieszczenie towarów poza UE.
Spełnienie formalności związanych z dokumentacją jest niezbędne, aby zastosować stawkę VAT 0%. Bez tego przedsiębiorca naraża się na konieczność zapłaty pełnej stawki, nawet jeśli faktycznie nastąpił eksport.
Warto zaznaczyć, że odpowiednia dokumentacja potwierdzająca wywóz musi być przechowywana przez okres minimalny ustawowo określony, zwykle pięciu lat, na potrzeby kontroli skarbowej.
Podatek VAT a rozliczenia międzynarodowe
Stosowanie stawki VAT 0% w eksporcie na Białoruś oznacza, że przedsiębiorca nie nalicza VAT na fakturze, ale musi odpowiednio rozliczyć się z urzędem skarbowym. W tym celu w deklaracji VAT należy wykazać wartość eksportu oraz dołączyć dokumenty potwierdzające wywóz towarów.
Ważne jest, aby podkreślić, że rozliczenie VAT nie oznacza zwrotu pieniędzy od urzędu, lecz tylko zawieszenie obowiązku zapłaty VAT od eksportu. Dodatkowo przedsiębiorcy mają obowiązek raportowania zysków z handlu zagranicznego do urzędów skarbowych, zgodnie z obowiązującymi wytycznymi i terminami.
Nieprawidłowe lub brakujące dokumenty mogą skutkować odrzuceniem zastosowania stawki VAT 0%, co wymagałoby od przedsiębiorcy dopłat i ewentualnych kar.
Najważniejsze warunki i obowiązki przedsiębiorcy przy eksporcie na Białoruś
Podsumowując, aby poprawnie rozliczyć VAT przy sprzedaży na Białoruś, przedsiębiorca musi zadbać o kilka kluczowych elementów:
- Ustanie spełnienia warunków dla eksportu – to znaczy, że towary faktycznie opuściły UE.
- Złożenie zgłoszenia celnego w systemie AES i uzyskanie dokumentów IE-515 oraz IE-599.
- Przechowywanie dokumentacji potwierdzającej wywóz przez wymagany ustawowo okres.
- Poprawne rozliczenie VAT w deklaracjach, w tym wykazanie eksportu z zastosowaniem stawki 0%.
Zaniedbanie któregoś z tych elementów może skutkować dodatkowymi sankcjami, a także koniecznością uiszczenia należnego podatku i odsetek.
Podsumowanie – co warto pamiętać przy sprzedaży na Białoruś?
Sprzedaż towarów na Białoruś wymaga od przedsiębiorców przestrzegania obowiązujących przepisów celnych i podatkowych. Kluczowym aspektem jest możliwość zastosowania stawki VAT 0%, pod warunkiem dopełnienia formalności, w tym odpowiedniego udokumentowania wywozu towarów. Przestrzeganie procedur i skrupulatne dokumentowanie procesu jest gwarancją legalności transakcji i uniknięcia problemów skarbowych.
Warto korzystać z usług specjalistów lub systemów wspierających eksport, które pomagają w poprawnym zgłoszeniu wywozu i prowadzeniu rozliczeń. Prawidłowe przestrzeganie zasad jest nie tylko obowiązkiem, ale także istotnym elementem strategii rozwoju firmy działającej na rynkach międzynarodowych.
Źródła:
- [1] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-eksport-stawka-0-a-procedura-wywozu
- [2] https://www.inforlex.pl/czasopisma/I78/2025/3/tresc,FOB0000000000006859496,Jakie-sa-nowe-obowiazki-przedsiebiorcow-wynikajace-z-wprowadzonych-sankcji-gospodarczych-wobec-Rosji-i-Bialorusi.html
- [3] https://ksiegowego.pl/artykul/sprzedaz-towarow-do-bialorusi
- [4] https://www.shoper.pl/learn/artykul/sprzedaz-zagraniczna-a-vat
- [5] https://www.eurofiscalis.com/pl/stawki-vat-ue-2025/

TomaszSamojlik.pl – portal informacyjny oferujący „TOM wiedzy dla każdego„. Dostarczamy eksperckie treści z dziedzin takich jak biznes, technologia, lifestyle, zdrowie i motoryzacja. Stawiamy na rzetelność i przystępność przekazu, pomagając czytelnikom w podejmowaniu świadomych decyzji poprzez dostęp do sprawdzonych informacji.